Fastation

ห้องแสดงนิทรรศการ

นิทรรศน์รัตนโกสินทร์ 4 ห้องจัดแสดงใหม่ เทคนิคใหม่ พอเพียง ประหยัด เรียบง่าย

29/04/2024

นิทรรศน์รัตนโกสินทร์ ปรับปรุงส่วนจัดแสดงและจัดสร้างห้องนิทรรศการใหม่ จำนวน 4 ห้อง ได้แก่ อุโมงค์เวลา ห้องลือระบิลพระราชพิธี ห้องดวงใจปวงประชา (รัชกาลที่ 8 - 9) และห้องนิทรรศการรัชกาลที่ 10 นำเสนอด้วยเทคนิคทันสมัยสืบเนื่องจากการเสด็จขึ้นเถลิงถวัลยราชสมบัติของ พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยพระราชพิธีบรมราชาภิเษกมีขึ้นระหว่างวันที่ 4–6 พฤษภาคม พ.ศ.2562 ซึ่งถือเป็นหนึ่งในเหตุการณ์สำคัญและมีความหมายที่สุดของปวงชนชาวไทยนิทรรศน์รัตนโกสินทร์ ซึ่งเป็นศูนย์การเรียนรู้และแหล่งรวบรวมข้อมูลเรื่องประวัติศาสตร์ ประเพณี ศิลปวัฒนธรรม และสถาบันพระมหากษัตริย์ ตั้งแต่เริ่มสถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ นำเสนอผ่านเทคโนโลยีทันสมัยหลากหลายรูปแบบ จึงร่วมเทิดพระเกียรติและบันทึกประวัติศาสตร์ครั้งสำคัญดังกล่าวปัทมนิธิ เสนาณรงค์ อธิบายห้องนิทรรศการรัชกาลที่ 10“โดยรวบรวมเนื้อหาพระราชประวัติและพระราชกรณียกิจน้อยใหญ่ของ พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว จัดแสดงด้วยหลักการพอเพียง ประหยัด และเรียบง่ายตามพระราชจริยวัตร ผสมผสานกับเทคนิคการนำเสนอที่แปลกใหม่ จากพระมหากรุณาธิคุณที่พระราชทานพระราชดำริและพระราชกรณียกิจเพื่อปวงชนชาวไทยอย่างต่อเนื่องไม่มีที่สิ้นสุด” ปัทมนิธิ เสนาณรงค์ หัวหน้าฝ่ายบริหาร นิทรรศน์รัตนโกสินทร์ กล่าวเพื่อการนี้ ‘นิทรรศน์รัตนโกสินทร์’ ดำเนินการจัดทำและเปิดส่วนจัดแสดงและห้องนิทรรศการใหม่ จำนวน 4 ห้อง ได้แก่1. อุโมงค์เวลาเริ่มทางเข้าอุโมงค์เวลาส่วนจัดแสดงจุดเริ่มต้นก่อนเข้าชมห้องจัดแสดงนิทรรศการ มีลักษณะเป็นโถงทางเดิน ผนังทั้งสองด้านของโถงทางเดินจัดแสดงภาพวาดและภาพถ่ายบอกเล่าประวัติศาสตร์ชาติไทยกับประวัติศาสตร์โลกในช่วงเวลาเดียวกันหรือใกล้เคียงกันอุโมงค์เวลาเริ่มตั้งแต่เมื่อ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช เสวยราชสมบัติเป็นปฐมบรมกษัตริย์แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ (รัชกาลที่ 1) โปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาพระนครขึ้นเมื่อวันที่ 21 เมษายน 2325 จากนั้นจึงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระบรมมหาราชวังขึ้นใหม่ สร้างวัดพระแก้ว และฟื้นฟูความเจริญทุกด้าน เพื่อสร้างความเป็นปึกแผ่นให้คืนมาดังเดิมเป็นช่วงเวลาใกล้เคียงกับประเทศสหรัฐอเมริกาได้ประธานาธิบดีคนแรกชื่อ จอร์จ วอชิงตัน ผู้นำทางทหารที่เก่งกล้าสามารถจนประกาศเอกราชจากอังกฤษ และสถาปนาสหรัฐอเมริกาขึ้นเป็นประเทศหนึ่งในทวีปอเมริกาเมื่อปีพ.ศ.2326 หรือหนึ่งปีให้หลังจากการสร้างกรุงเทพฯมีเรื่องราวน่าสนใจในลักษณะดังกล่าวตามลำดับพุทธศักราช โดยมีส่วนที่เพิ่มเข้ามาคือการนำเสนอ พระราชพิธีบรมราชาภิเษก พุทธศักราช 2562 และเรื่องการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) ด้วยเทคนิค Hollow Display จัดแสดง แบบจำลองรถตรวจโรคติดเชื้อชีวนิรภัย ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี พระราชทานให้กระทรวงสาธารณสุข2. ห้องลือระบิลพระราชพิธีเทคนิค Slide Screenจัดแสดงพระราชพิธีสำคัญและหาชมได้ยากตั้งแต่รัชกาลที่ 1 อาทิ พระราชพิธีบรมราชาภิเษกครั้งหลัง รัชกาลที่ 5 พ.ศ.2416, พระราชพิธีบรมราชาภิเษก รัชกาลที่ 7 พ.ศ.2468, พระราชพิธีสมโภชกรุงรัตนโกสินทร์ 150 ปี พ.ศ.2475พร้อมเพิ่มเนื้อหาจัดแสดงพระราชพิธีเนื่องใน พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว อาทิ พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษาความพิเศษของการจัดแสดงภายในห้องนี้คือการใช้ เทคนิค Slide Screen โดยเมื่อเคลื่อนจอซึ่งติดตั้งไว้หน้านิทรรศการภาพนิ่งไปยังจุดที่ได้กำหนดไว้ จะเกิดภาพถ่ายหรือคลิปวิดีโอจริงที่เกี่ยวข้องกับพระราชพิธีนั้นๆ ให้ได้รับชม ราวได้เข้าไปเป็นส่วนหนึ่งในพระราชพิธี3. ห้องดวงใจปวงประชาการจัดแสดงใน "ห้องดวงใจปวงประชา"จัดแสดงพระราชประวัติของ รัชกาลที่ 8 และ รัชกาลที่ 9 แบ่งพื้นที่จัดแสดงออกเป็น 3 ส่วนย่อย คือ(1) ต้นโพธิ์แห่งแผ่นดินจัดแสดงพระราชประวัติรัชกาลที่ 9 จำนวน 9 ช่วงเวลา ด้วยเทคนิค Soft touch Interactive ที่เมื่อผู้เข้าชมสัมผัสข้อความในนิทรรศการ จะปรากฏภาพเคลื่อนไหวเกี่ยวกับพระราชประวัติช่วงนั้นๆห้องดวงใจปวงประชา วีดิทัศน์บนจอโค้ง(2) ใต้พระบรมโพธิสมภารนำเสนอพระราชประวัติและพระราชกรณียกิจ โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ โดยจัดแสดงบนจอโค้ง ใช้ซอฟต์แวร์ Dataton Watchout ควบคุมการแสดงวิดีโอหลายจอ เพื่อสร้างจอแสดงผลขนาดใหญ่ที่ไร้รอยต่อ พร้อมแถวที่นั่งสำหรับชมราวอยู่ในโรงภาพยนตร์ขนาดเล็กเล่าเรื่องด้วยภาพพระบรมฉายาลักษณ์และวีดิทัศน์ประวัติราชสกุลมหิดล การอบรมเลี้ยงดูพระราชโอรสพระราชธิดาตั้งแต่วัยเยาว์ พระราชจริยวัตร ความรักความผูกพันสองพี่น้องระหว่าง รัชกาลที่ 8 และ รัชกาลที่ 9 พระราชดำริในการครองพระองค์ การประกอบพระราชกรณียกิจเพื่อพสกนิกร ฯลฯ พร้อมเสียงดนตรีบรรเลงและเสียงบรรยายประกอบในบางจังหวะห้องดวงใจปวงประชาปกติจอในโรงภาพยนตร์ตั้งเผชิญหน้ากับผู้ชม แต่จอภาพใน “ห้องดวงใจปวงประชา” มีลักษณะโค้งเหมือนพระจันทร์ครึ่งเสี้ยว มีภาพปรากฏทั้งด้านขวาและซ้ายมือของผู้ชมโดยเฉพาะช่วงแสดงพระราชกรณียกิจนับร้อยนับพันโครงการ ภาพและวีดิทัศน์ที่ทยอยหลั่งไหลมาจากปลายสุดด้านข้างของจอโค้งด้านหนึ่งไปยังอีกด้านนั้นเหมือนจะหมุนไปรอบห้อง ผู้นั่งชมราวได้รับการโอบกอดจากพระหัตถ์และน้ำพระราชหฤทัยที่ทรงมีต่อพสกนิกรของพระองค์(3) ธ สถิตในดวงใจนิรันดร์จัดแสดงบันทึกพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ ‘รัชกาลที่ 9’ โดยออกแบบผนังห้องนิทรรศการเป็นเส้นทางจากโรงพยาบาลศิริราชสู่พระบรมมหาราชวัง เพื่อการประกอบพระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลถวายพระบรมศพฯ การถวายอาลัยและไว้ทุกข์เป็นเวลา 1 ปีตามคำประกาศของรัฐบาล จวบถึงพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ ณ พระเมรุมาศ ท้องสนามหลวง ระหว่างวันที่ 25-29 ตุลาคม 2560ส่วนจัดแสดงย่อยที่ (3) ธ สถิตในดวงใจนิรันดร์เริ่มจากการเปิดวีดิทัศน์ย้อนเวลากลับไปในช่วงบ่ายของวันพฤหัสฯ ที่ 13 ตุลาคม 2559 เสียงและภาพ “โทรทัศน์รวมการเฉพาะกิจแห่งประเทศไทย” รายงานประกาศสำนักพระราชวัง เรื่องพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหิตลาธิเบศรรามาธิบดี จักรีนฤบดินทร สยามมินทราธิราช บรมนาถบพิตร สวรรคตวีดิทัศน์ฉายต่อด้วยหมายกำหนดการการเคลื่อนพระบรมศพไปประดิษฐาน ณ พระบรมมหาราชวัง ของวันที่ 14 ตุลาคม 2559ภาพบนผนังตลอดความยาวของส่วนจัดแสดงนี้ เขียนเป็นภาพลายเส้นพสกนิกรที่พากันออกมานั่งเฝ้าส่งเสด็จด้วยหัวใจที่แตกสลายตลอดสองฟากฝั่งถนนจากโรงพยาบาลศิริราชถึงพระบรมมหาราชวัง เขียนขึ้นจากภาพถ่ายจริงที่ได้รับการบันทึกไว้มากมายรวมข้อมูลขบวนพระบรมราชอิสริยยศฯบางช่วงบนผนังมีวีดิทัศน์สัมภาษณ์ความรู้สึกของประชาชนชาวไทยและชาวต่างประเทศซึ่งเดินทางไปถวายความอาลัย ณ พระบรมมหาราชวัง รวมทั้งจอวีดิทัศน์แสดงสาสน์จากผู้นำประเทศต่างๆ ที่มีต่อข่าวการเสด็จสวรรคตของรัชกาลที่ 9บริเวณสุดท้ายของส่วนจัดแสดงนี้มีวีดิทัศน์แบบแตะสัมผัส บันทึก “ขบวนพระบรมราชอิสริยยศ” การถวายพระเพลิงพระบรมศพฯ ให้ได้ศึกษา จำนวน 6 ริ้วขบวนเรียนรู้เกี่ยวกับการออกแบบพระเมรุมาศ รัชกาลที่ 9รวมทั้งวีดิทัศน์ให้เรียนรู้ ศาสตร์และศิลป์แห่งการออกแบบ “พระเมรุมาศ” ของในรัชกาลที่ 9 จำนวน 10 เรื่อง ผ่านกล่องไม้จำนวน 10 กล่อง แต่ละกล่องมีหัวเรื่องเขียนกำกับไว้อาทิ การออกแบบพระเมรุมาศ ประติมากรรมเทวดา ประติมากรรมบันไดนาค ประติมากรรมพระพิฆเนศ ประติมากรรมพระเมรุมาศ ประติมากรรมคุณทองแดง ประติมากรรมคชสาร ภาพจิตรกรรมพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ และฉากบังเพลิงเมื่อนำกล่องไม้ที่มีหัวเรื่องที่ต้องการศึกษาไปวางยังจุดที่กำหนด ก็จะปรากฏเรื่องนั้นบนจอวีดิทัศน์ที่ติดตั้งอยู่บนผนัง4. ห้องนิทรรศการรัชกาลที่ 10การจัดแสดงในส่วน “สืบสาน” หน้าที่แห่งกษัตริย์ของชาติไทยถ่ายทอดเนื้อหา 3 ส่วน ตามพระปฐมบรมราชโองการที่ พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงประกาศในวันบรมราชาภิเษก 4 พฤษภาคม 2562 คือ(1) “สืบสาน” หน้าที่แห่งกษัตริย์ของชาติไทยนำเสนอพระราชประวัติผ่านภาพวาด จำนวน 10 เหตุการณ์ อาทิ พระบรมราชสมภพ, ภาพสถาปนาพระราชอิสริยยศขึ้นเป็นสยามมกุฎราชกุมารเมื่อทรงเจริญพระชนมพรรษา 20 พรรษาบริบูรณ์ พ.ศ.2515, ภาพทรงผนวชเมื่อวันที่ 6 พฤศจิกายน 2521 ณ วัดพระแก้วเทคโนโลยีจาก “ภาพวาด” สู่ “ภาพวีดิทัศน์”ภาพวาดทั้ง 10 เหตุการณ์ วาดโดย ปุณณภพ บุญเกตุ ศิลปินจิตรกรรมซึ่งมีผลงานการวาดพระบรมฉายาสาทิสลักษณ์ในหลวงรัชกาลที่ 9 จัดแสดงในนิทรรศการสำคัญๆ หลายโอกาสแต่มิใช่เป็นการเดินชมภาพวาดเท่านั้น ทว่าเป็นการนำเสนอในลักษณะจาก “ภาพวาด” สู่ “ภาพวีดิทัศน์” ผู้เข้าชมนิทรรศการฯ เพียงยกแท็บเล็ตที่ติดตั้งไว้ตามจุดต่างๆ หน้าผนังภาพวาด ส่องไปยังภาพวาดที่มี “สัญลักษณ์อาคารนิทรรศน์รัตนโกสินทร์” ประดับอยู่ใกล้ๆหน้าจอแท็บเล็ตก็จะปรากฏคลิปวีดิโอเหตุการณ์จริงที่เกี่ยวเนื่องกับภาพวาดนั้นๆ ให้ชมดนตรีที่เปิดประกอบในพื้นที่ส่วนจัดแสดงบริเวณนี้เป็นเพลงบรรเลงชื่อ ลาวคำหอม บทเพลงทรงโปรดในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว(2) “รักษา” สุขแห่งประชาราษฎร์ให้คงอยู่นำเสนอพระราชกรณียกิจด้านต่างๆ ในรูปแบบ Interactive Information และ Model Display ผู้ชมสามารถสัมผัสข้อความในนิทรรศการเพื่อชมคำอธิบายเพิ่มเติมได้ประกอบด้วยพระราชกรณียกิจด้านการเกษตร ศาสนา การต่างประเทศ การศึกษา ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม การแพทย์และการสาธารณสุข ด้านสังคม ศิลปะและวัฒนธรรมเทคโนโลยี Immersive Theatre(3) “ต่อยอด” แผ่นดินไทยให้ยั่งยืนนำเสนอพระราชกรณียกิจผ่าน เทคโนโลยี Immersive Theatre โดยเปรียบ การทรงงานแบบปิดทองหลังพระ ของพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นเสมือน ดวงดาวในม่านหมอกผู้ชมมีส่วนร่วมไปกับนิทรรศการได้โดยการใช้กล้องที่ออกแบบให้มีรูปทรงคล้ายตะเกียงส่องไฟของประภาคาร เมื่อส่องแสงไฟไปยังจอบนผนังห้องที่ออกแบบเหมือนท้องฟ้ายามค่ำที่มีหมอกบดบัง ก็จะปรากฏ ภาพการทรงงาน ของพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวกระจ่างออกมาท่ามกลางเมฆหมอกเรียนรู้การทรงงานแบบปิดทองหลังพระด้านต่างๆ ของพระองค์เพิ่มเติม ผ่านการหมุนกล้องกวาดแสงไฟไปยังท้องฟ้าส่วนอื่นๆภาพ : โสภน สุเสนส่วนจัดแสดงใหม่ของนิทรรศน์รัตนโกสินทร์นิทรรศน์รัตนโกสินทร์ : เปิดให้บริการวันอังคาร - วันอาทิตย์ ไม่เว้นวันหยุดนักขัตฤกษ์ (ปิดวันจันทร์) ตั้งแต่เวลา 09.00 -17.00 น. • เฉพาะวันเสาร์- อาทิตย์ เวลา 12.00 - 13.30 น. มีการแสดงด้านศิลปวัฒนธรรม นาฏศิลป์และดุริยางคศิลป์ โดยเด็กและเยาวชนจากสถาบันการศึกษาต่างๆ เข้าชมฟรี ณ เวทีการแสดงเพื่อเด็กและเยาวชน • ติดตามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ www.nitasrattanakosin.com สอบถามเข้าชมนิทรรศการ โทร. 0 2621 0044 สอบถามเวทีการแสดงฯ โทร. 09 5476 5868แหล่งที่มาข่าวต้นฉบับกรุงเทพธุรกิจhttps://www.bangkokbiznews.com/lifestyle/art-living/1120229

อ่านรายละเอียดเพิ่มเติม

ข่าวทั่วไป

"ถูกเหยียดในที่ทำงาน" มนุษย์เงินเดือนต้องรับมืออย่างไร?

04/04/2024

ทุกองค์กรย่อมมีปัญหาเกิดขึ้น เพราะการทำงานกับคนที่หลากหลายทั้งด้านอายุ ความคิด ประสบการณ์ และอารมณ์ ย่อมมีเรื่องต้องกระทบกระทั่งกันบ้าง แต่สิ่งหนึ่งที่มักจะเกิดขึ้นในมนุษย์เงินเดือน ระหว่างการทำงานอยู่สม่ำเสมอ คือ "การเหยียด" จากข้อความของผู้ใช้ X ชื่อ W โพสระบุว่า 78% ของพนักงานเคยถูกเหยียดอายุระหว่างการทำงาน เหยียดอายุ เกิดได้ทั้ง 1) อายุมากกว่า เหยียดคน อายุน้อยกว่า 2) คนอายุน้อยกว่า เหยียด คนอายุมากกว่า มาจากการเลี้ยงดู และบริบทที่แตกต่างกับ ทำให้หลายๆ คนเติบโตมามีคุณค่าที่อาจจะแตกต่างกันมากขึ้น และตอนนี้กลายเป็นเทรนด์ที่มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ จากข้อมูลของ องค์การอนามัยโลก (WHO) ระบุว่า การเหยียดอายุ (Ageism) เป็นทัศนคติแบบเหมารวมและตัดสินด้วยอคติว่าแต่ละช่วงวัยควรมีคุณลักษณะอย่างไร จนทำให้เกิดการเลือกปฏิบัติขึ้นในสังคม ซึ่งเป็นไปได้ทั้งในกรณีที่ผู้อาวุโสใช้ “วัยวุฒิ” ข่มและ “กดทับเด็กใหม่” หรือ มองว่าเด็กใหม่ไม่ประสีประสา ขณะเดียวกันคนรุ่นใหม่อาจจะใช้ทัศนคติและการก้าวทันโลกกดทับคนรุ่นเก่า หรือมองว่าคนรุ่นเก่านั้นเป็นภาระของตน ซึ่งพบได้มากที่สุดในที่ทำงาน เนื่องจากมีคนหลายช่วงวัยมารวมตัวกัน โดยเฉพาะในปัจจุบันที่ชาวเจน Z เข้าสู่ตลาดงาน ยิ่งทำให้ความหลากหลายระหว่างวัยในที่ทำงานมากยิ่งขึ้น นอกจากนี้ ผลวิจัยจาก WHO พบว่าการเหยียดอายุในผู้สูงอายุส่งผลให้สุขภาพกายและสุขภาพจิตแย่ลง ส่งผลให้เกิดความโดดเดี่ยวทางสังคมและความเหงาเพิ่มยิ่งขึ้น คุณภาพชีวิตแย่ลง และเกิดการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร โดย WHO คาดการณ์ว่าการเหยียดอายุนี้เป็นต้นตอของโรคซึมเศร้าในผู้สูงอายุ 6,300,000 คนทั่วโลก • การเหยียดที่ทุกคนมักพบเจอ น.ส.นิลุบล สุขวณิชนักจิตวิทยาการปรึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา กล่าวว่า คำว่า “เหยียด” ในยุคปัจจุบันมักถูกใช้ไปในความหมายว่า เหยียดหยาม ดูถูก ดูหมิ่น ทำให้คนที่โดนเหยียดถูกด้อยค่าลง หรือได้รับการปฏิบัติที่ไม่ดี การเหยียดนั้นตรงกับคำศัพท์ภาษาอังกฤษอยู่หลายคำด้วยกัน ซึ่งการเหยียดคนอื่นแบบเป็นกลุ่มซึ่งจะตรงกับการเหยียด 2 ประเภท ดังนี้ 1. Stereotype หมายถึง การตัดสินคนอื่นแบบเหมารวมเป็นกลุ่ม ยกตัวอย่างจากงานวิจัยของนักจิตวิทยา Susan Fiske ศาสตราจารย์จากมหาวิทยาลัย Princeton และนักศึกษาปริญญาโท Cydney Dupree ที่พบว่า แพทย์ พยาบาล เจ้าหน้าที่ในศูนย์ child care เป็นอาชีพที่คนมักตัดสินว่าเป็นอาชีพที่มีความสามารถสูง มีลักษณะอบอุ่น เป็นห่วงเป็นใย เป็นอาชีพที่คนให้ความสำคัญ มีหน้ามีตาในสังคม ผู้คนรับรู้ถึงความภาคภูมิใจและความชื่นชม เต็มไปด้วยทัศนคติด้านบวก ขณะที่ พนักงานล้างจาน คนเก็บขยะ คนขับรถแท็กซี่ ผู้คนได้เลือกจัดอันดับว่ามีลักษณะนิสัยที่ไม่เป็นมิตร มีทัศนคติด้านลบ ให้ความรู้สึกดูถูกหรือโดนรังเกียจโดยคนส่วนใหญ่ นั่นอาจแปลว่า ผู้คนส่วนมากมักสรุปว่าอาชีพที่ไม่ได้มีรายได้สูง คืออาชีพที่ไม่ได้ใช้ความสามารถมากนัก เป็นต้น 2. Prejudice and discrimination หมายถึง อคติและการเลือกปฏิบัติ โดยคนบางกลุ่มอาจจะได้รับการปฏิบัติที่แตกต่างกันไปเพราะถูกตัดสินด้วยอคติ ซึ่งความคิดและอารมณ์ของบุคคลจะส่งผลต่อพฤติกรรม ตัวอย่างเช่น การปฏิเสธไม่รับคนเข้าทำงานเนื่องจากฝ่ายบุคคลมีมุมมองว่าคนที่เป็น LGBTQ+ เป็นกลุ่มคนที่มีอารมณ์รุนแรงหรือยังมีความเชื่อว่าเป็นกลุ่มคนที่มีความผิดปกติทางจิตใจ หรือบางสถานประกอบการอาจมีอคติต่อคนที่จบการศึกษามาจากบางแห่งว่าความสามารถไม่ถึง หรือ มีนิสัยหยิ่งยโสเข้ากับใครไม่ได้ เป็นต้น • เหยียดอายุ รูปร่างหน้าตาส่งผลต่อสุขภาพกาย ใจ พญ.ปรานี ปวีณชนา จิตแพทย์เด็กและวัยรุ่น โรงพยาบาลมนารมย์ กล่าวว่า Body shaming-BS คือ การที่คนอื่นมาวิพากษ์วิจารณ์รูปร่างหน้าตา การแต่งตัว บุคลิกท่าทาง และรูปลักษณ์ที่แสดงออกภายนอกของเรา ไม่ว่าจะเป็นการพูดตรงๆ พูดเปรียบเทียบ หรือพูดล้อเล่น คำพูดเหล่านี้ส่งผลเสียต่อร่างกายและจิตใจของคนที่ถูกต่อว่าล้อเลียนอย่างมาก (emotional trauma) เป็นรูปแบบหนึ่งของการกลั่นแกล้งกัน (bullying) ทำให้เหยื่อรู้สึกไม่ภาคภูมิใจในตัวเอง (low-self esteem) นำไปสู่การป่วยเป็นโรคด้านจิตเวชได้ เช่น โรคซึมเศร้า (Depression) โรควิตกกังวลเรื่องรูปร่างหน้าตา (Body Dysmorphic Disorder-BDD) โรคการกินผิดปกติ (Eating Disorder) ยิ่งถูก BS ตั้งแต่อายุน้อยเท่าไรโดยเฉพาะอย่างยิ่งช่วงวัยรุ่นที่ต้องมีพัฒนาสร้างความเป็นตัวตน (self-identity) จะส่งผลเสียอย่างมาก มีการศึกษาวิจัยจากทั่วโลกพบความชุกของเรื่อง BS ร้อยละ 25-35 รายงานที่พบความชุกมากสุด คือ ร้อยละ 45 ธรรมชาติของมนุษย์ทุกคนย่อมอยากได้รับการยอมรับจากคนอื่นในสังคมที่อาศัยอยู่ มาตรฐาน “รูปร่างหน้าตาที่ดี” (beauty standards) ได้รับอิทธิพลจากสื่อที่ยัดเยียดค่านิยมต่าง ๆให้ เช่น “สวย=ขาว หมวย ผอม” “คนอ้วน=น่าเกลียด” ผ่านโซเชียลมีเดียหรือสื่อช่องทางต่างๆ จนคนในสังคมมีความเชื่อแบบเดียวกัน นอกจากจะกดดันตัวเองให้เป็นตามนั้น ยังกดดันคนอื่นอีกด้วย แม้จะมีกลุ่มคนที่พยายามสื่อสารว่าทุกคนมีความงามในแบบฉบับของตนเอง ให้ยอมรับนับถือในสิ่งที่ตัวเองเป็น แต่สุดท้ายยังไม่สามารถสู้กับอิทธิพลที่มาจากสื่อและคนส่วนใหญ่ได้ คนที่ถูก BS ไม่ใช่แค่จะเสียสุขภาพจิต แต่ยังส่งผลเสียต่อร่างกาย เช่น บางคนพยายามที่จะอดข้าวลดน้ำหนักจนขาดสารอาหาร (malnutrition) เข้ารับการผ่าตัดหรือทำหัตถการต่างๆ เพิ่มความเสี่ยงต่อผลข้างเคียงจากการดมยาหรือผลไม่พึงประสงค์ที่เกิดจากการผ่าตัดนั้น เพื่อให้สวยในแบบที่สังคมต้องการ • ทำไมคนเราถึงเหยียดกัน? จากทฤษฎีอัตลักษณ์ทางสังคม (Social Identity Theory) ได้กล่าวถึงการสร้างความเป็นคนใน (In-group) และความเป็นคนนอก (Out-group) ขึ้นมา โดยมาจากธรรมชาติที่เกิดขึ้นมาเองอย่างรวดเร็วของคนเราที่มักจะเกิดความรู้สึกเห็นใจ ชอบ และรู้สึกว่าเป็นพวกเดียวกันกับคนที่เป็นคนใน ยกตัวอย่างเช่น ในการแข่งขันวอลเล่ย์บอลไทย vs ตุรกี ก็จะมีโอกาสน้อยมากหรือไม่มีโอกาสเลยที่คนไทยจะเลือกเชียร์ทีมตุรกี เป็นต้น ความรู้สึกอคติแบบคนใน-คนนอก มักนำไปสู่การเลือกปฏิบัติ และเป็นจุดเริ่มต้นของการกลั่นแกล้ง (Bullying), การเหยียดเชื้อชาติ (Racist) เพราะคนเรามีแนวโน้มที่จะแสดงออกในทางบวกกับสิ่งที่เรามองเป็น In-group มากกว่าสิ่งที่เรามองว่าเป็น Out-group นั่นเอง ซึ่งในเรื่องนี้ปัจจัยทางด้านสังคมวัฒนธรรมถือว่ามีส่วนเกี่ยวข้องมากทีเดียว โดยจากการศึกษาของ Fiske พบว่า หากสังคมวัฒนธรรมนั้น ๆ ไม่มีบรรทัดฐานทางสังคมว่า “ชาติเรายิ่งใหญ่ที่สุด” คนในสังคมก็จะไม่มีมุมมองต่อคนชาติอื่นว่าด้อยกว่า ยิ่งใหญ่น้อยกว่า • การเหยียดนำไปสู่ปัญหาอะไรบ้าง? กลุ่มคนที่ถูกเหยียดมีปัญหาสุขภาพ ยกตัวอย่างของประเทศแถบที่มีการจัดแบ่งคนเอาไว้เป็นกลุ่ม ๆ แต่ละกลุ่มได้รับการยกย่องให้คุณค่าลดหลั่นกันตั้งแต่ยกย่องให้คุณค่าสูงไปจนถึงถูกมองว่าไม่มีคุณค่าเลย กลุ่มคนที่ถูกเหยียดก็จะไม่สามารถเข้าถึงระบบบริการสุขภาพที่ดีได้ เมื่อเกิดความเจ็บป่วยก็อาจจะไม่มีสถานพยาบาลไหนที่รับให้การรักษา ซึ่งอาจนำไปสู่สภาวะเครียดจนเกิดปัญหาสุขภาพจิตตามมาได้ การเหยียดทำให้มีการเลือกปฏิบัติมากขึ้น กลุ่มคนที่ถูกเหยียดมักถูกเลือกปฏิบัติ ยกตัวอย่างเช่น ชาติที่มีการวางสถานะของผู้หญิงไว้ต่ำกว่าผู้ชาย ก็จะมีการเลือกปฏิบัติเกิดขึ้น เช่น ไม่รับผู้หญิงเข้าทำงาน ผู้หญิงไม่สามารถขึ้นสู่ตำแหน่งบริหารได้ ยิ่งมีการเหยียดเกิดขึ้นมากเท่าไหร่ การเลือกปฏิบัติก็จะยิ่งเกิดขึ้นในหลายมิติมากขึ้นเท่านั้น ซึ่งนอกเหนือไปจากการเลือกปฏิบัติแล้ว ก็อาจนำไปสู่การคุกคามได้มากขึ้นอีกด้วย เช่น ในสถานประกอบการที่มีการเหยียดผู้หญิงก็อาจจะมีการคุกคามทางเพศเกิดขึ้นได้บ่อย เพราะผู้ชายในองค์กรมีความเชื่อว่าไม่จำเป็นต้องให้เกียรติผู้หญิง ซึ่งจากผลสำรวจในปี 2018 พบว่า ผู้หญิง 59% เคยถูกคุกคามทางเพศในที่ทำงาน 7 เรื่องที่ไม่ควรพูดเหยียดคนอื่น 1. เพศ เรื่องเพศ เป็นความละเอียดอ่อนที่ถูกนำมาใช้ในการเหยียดกันมากที่สุด เนื่องจากสมัยก่อนเราใช้การแบ่งแยกกันเพียงเพศหญิงและชาย ผู้คนที่แสดงความแตกต่างจากเพศกำเนิดจึงมักถูกเหยียดหรือบูลลี่ เช่น ไอตุ๊ด, พวกผิดเพศ, ตัวประหลาด, เปลี่ยนทอมเป็นเธอ เป็นต้น ปัจจุบัน เรื่องเพศได้เปิดกว้างมากขึ้น สังคมเริ่มยอมรับความหลากหลายทางเพศ หรือกลุ่มคนเพศทางเลือก (LGBTQ) มากขึ้น โดยเฉพาะช่วงวัยเด็ก- วัยรุ่น เป็นช่วงวัยที่ได้รับความรุนแรงจากการเหยียดเรื่องเพศมากที่สุด ผู้ใหญ่-ผู้ปกครอง นอกจากต้องเปิดใจยอมรับ ความแตกต่างอย่างเข้าใจเมื่อลูกเป็น LGBTQ แล้ว ยังควรสอนให้ลูกหลานหรือเด็กๆ เคารพในความแตกต่างด้านเพศ 2. รูปร่างหน้าตา สีผิว รูปร่างหน้าตาและสีผิวของคนเรา เป็นเรื่องของพันธุกรรมตามธรรมชาติค่ะ ซึ่งไม่ใช่เรื่องผิดที่เรามักจะชื่นชอบคนที่รูปร่างหน้าตาดี แต่การใช้รูปร่างหน้าตาและสีผิวมากำหนดกฎเกณฑ์จนกลายเป็นความลำเอียง, การกีดกันไม่ว่าจะด้านหน้าที่การงานหรือการเข้าถึงบริการด้านต่างๆ, การสร้างสิทธิพิเศษเฉพาะคนหน้าตาดี รวมถึงการแซว การเหยียด คนที่รูปร่างหน้าตา สีผิว ที่ไม่ตรงตามค่านิยมของสังคมนั้น เช่น อ้วน, ดำ, หน้าสิว, ผอมจัง, นมแบน ฯลฯ เป็นสิ่งที่ไม่พึงกระทำ ที่ร้ายแรงกว่านั้น การถูกบูลลี่เรื่องรูปร่าง (Body shaming) อาจก่อให้เกิดเป็นโรคทางจิตเวชได้ เช่น โรควิตกกังวลเรื่องรูปร่างหน้าตา (Body Dysmorphic Disorder) โรคคลั่งผอม (Anorexia Nervosa) เป็นต้น ดังนั้น การเหยียดกันเรื่องรูปร่างหน้าตาจึงไม่ใช่แค่เพียงเรื่องตลกที่หลายคนอาจจะมองว่าไม่เป็นไร เพราะคนที่ถูกบูลลี่นั้นอาจเกิดผลกระทบทางจิตใจมากกว่าที่คิด 3. เชื้อชาติ-ศาสนา ทุกเชื้อชาติ มีลักษณะของรูปร่างหน้าตา และวัฒนธรรมที่แตกต่างกันออกไป ไม่ใช่สิ่งที่ควรนำมาเหยียดหรือเกลียดชังซึ่งกันและกัน รวมถึงการนับถือศาสนาซึ่งเป็นความความเคารพ ความเชื่อส่วนบุคคล 4. รสนิยม ความชอบ รูปแบบการใช้ชีวิต ไลฟ์สไตล์ รสนิยม ความชอบ เช่น การแต่งหน้า แต่งตัว งานอดิเรก อาหารการกิน ฯลฯ เป็นสิ่งเฉพาะบุคคลที่ไม่มีผิดหรือถูก หากสิ่งนั้นไม่ไปลิดรอนสิทธิ หรือสร้างความเดือดร้อนให้กับคนอื่น ในปัจจุบันเรื่องรสนิยม ความชอบ การใช้ชีวิตได้เปิดกว้างมากขึ้น อย่างเช่นแฟชั่นการแต่งตัวที่ไม่มีกรอบมาจำกัดอีกต่อไป ทุกคนมีสิทธิในร่างกายของตนเองที่จะทำตามความชอบโดยไม่ผิดกฎหมายหรือกาลเทศะ 5. การศึกษา ต้นทุนชีวิตของแต่ละคนแตกต่างกัน บางคนมีโอกาสได้เรียนสูง ได้เรียนในสิ่งที่ต้องการ แต่กับบางคนโอกาสอาจจะมีไม่มากนัก การนำระดับการศึกษาหรือสถาบันมาใช้เหยียดกันนับเป็นสิ่งที่ไม่พึงกระทำค่ะ เพราะคุณภาพชีวิตของคนเราไม่ได้วัดแค่เพียงการศึกษาเท่านั้น แต่ยังมีอีกหลายปัจจัยในการดำเนินชีวิตที่จะส่งผลให้คนคนหนึ่งประสบความสำเร็จ หรืออยู่อย่างมีความสุขได้ในสังคม 6. ฐานะ หลายครั้งที่เรามักได้ยินการพูดเหยียดเรื่องฐานะ เช่น ไอลูกคนจน, ลูกคุณหนู, เด็กสลัม ฯลฯ เราไม่ควรใช้ชนชั้นฐานะและเงินทองมากำหนดลักษณะนิสัยของคนทั้งหมด ความรวยอาจสร้างโอกาสที่ดีในการดำเนินชีวิตได้มากกว่า แต่ไม่ได้หมายความว่าคนจนจะมีคุณค่าความเป็นมนุษย์น้อยไปกว่าคนรวยเลย 7. อาชีพ หน้าที่การงาน อาชีพและหน้าที่การงาน เป็นอีกหนึ่งสิ่งที่คนเรามักนำมาใช้เหยียดกัน ด้วยค่านิยมของการตัดสินว่าคนในระดับสูงหรืออาชีพที่ต้องใช้ความรู้ความสามารถสูง ได้เงินมาก มักจะดีกว่า ส่วนลูกน้องระดับล่างหรืออาชีพที่ใช้ความสามารถต่ำได้เงินน้อย มักจะถูกดูแคลนอยู่เสมอ แต่แท้จริงแล้วไม่ว่าอาชีพหรือหน้าที่การงานในระดับไหน ต่างก็มีบทบาทหน้าที่สำคัญและมีคุณค่าเท่าเทียมกัน ทำอย่างไรจึงจะลดการเหยียดลงได้? 1. ปลูกฝังให้คนในสังคมมี empathy ฝึกคิดและรู้สึกในมุมของคนที่แตกต่างไปจากตนเอง แม้ตนเองจะไม่เคยอยู่ในจุดนั้นและไม่เคยมีประสบการณ์เช่นเดียวกันนั้นมาก่อนเลยก็ตาม โดยอาจจะลองจินตนาการดูก็ได้ว่าถ้าเราเป็นเขาเราจะรู้สึกอย่างไรหากถูกเลือกปฏิบัติหรือถูกคุกคามรังแก 2. จัดกิจกรรมทางสังคมให้คนที่มีความแตกต่างกันได้มีโอกาสพบปะแลกเปลี่ยนมุมมองกัน ตัวอย่างเช่น กิจกรรมห้องสมุดมนุษย์ ซึ่งเป็นกิจกรรมที่เกิดจากไอเดียของกลุ่มคนที่ต้องการให้ ‘อคติ’ และ ‘ความคิดแบบเหมารวม’ ที่ส่งผลกระทบต่อเพื่อนมนุษย์ด้วยกันหายไป โดยกิจกรรมนี้เริ่มต้นขึ้นที่ประเทศเดนมาร์กและดำเนินการมาแล้วเป็นเวลา 21 ปี 3. รณรงค์เกี่ยวกับการตระหนักรู้ในตนเอง สร้างสื่อหรือกระแสที่ชวนให้คนในสังคมฝึกสังเกตความคิดของตนเอง มีสติก่อนที่จะคิด-พูด-ทำอะไรออกไป และคอยสำรวจตรวจสอบว่าความคิดของตนเองมันสอดคล้องกับความเป็นจริงหรือไม่ 4. ร่างกฎหมายที่เกี่ยวข้องเพื่อปรับพฤติกรรมของคนในสังคมให้มีการเหยียดลดลง ปฏิบัติต่อกันอย่างเท่าเทียมมากขึ้น รับมืออย่างไร? เมื่อเราถูกเหยียด 1. ทบทวนหาข้อดีของตัวเอง สำคัญที่สุดคือความพอใจในตัวเราเอง ไม่มีใครที่จะสมบูรณ์แบบไปทุกอย่าง หากเรารักและยอมรับตัวเองอย่างที่เป็นอยู่ (Self-love/self-acceptance) มีสุขภาพที่ดี และรูปร่างหน้าตาของเรา อายุของเราไม่ได้สร้างความเดือดร้อนกับตัวเองหรือคนอื่น เท่านี้ก็เพียงพอแล้ว หากยังไม่มั่นใจให้ลองคุยกับคนที่มองโลกตามความเป็นจริงเชื่อถือได้ พร้อมที่จะให้กำลังใจและคำแนะนำที่ช่วยให้ชีวิตเราดีขึ้น เช่น ให้เขาบอกคุณสมบัติข้อดีของเรา เพื่อให้เราเห็นคุณค่าของตัวเอง 2. หลีกเลี่ยงการอยู่ใกล้กับคนที่เป็นพิษ (toxic people) บางคนมีทัศนคติเป็นลบกับทุกเรื่อง และพร้อมที่จะทิ่มแทงให้คนอื่นต้องเจ็บปวด มีความสุขที่เห็นคนอื่นเป็นทุกข์ เข้าใกล้ทีไรทำให้เราเสีย self-esteem เราไม่สามารถไปเปลี่ยนเขาได้ สิ่งที่เราทำได้ คือ การเลี่ยง เพื่อไม่ให้ตัวเราเองต้องเจ็บปวดกับพิษที่เขาสาดใส่ ติดต่อกันเท่าที่จำเป็น หากถูกเขา BS จนเราทนไม่ได้ เรามีสิทธิที่จะปกป้องตัวเอง (assertive) ด้วยการบอกว่าเราไม่ชอบและสิ่งที่ต้องการให้เขาทำ 3. เอาใจเขามาใส่ใจเรา หากเราไม่อยากถูกเหยียด เราเองต้องไม่ทำแบบนั้นกับคนอื่นเช่นเดียวกัน หัวข้อที่เราสามารถนำมาคุยกันมีตั้งหลายเรื่อง ไม่จำเป็นต้องคุยกันเรื่องรูปร่างหน้าตา หรืออายุ ก็ได้ 4. เข้าหากลุ่มที่ให้การช่วยเหลือเรื่องการเหยียด ที่ต่างประเทศมีองค์กรที่ทำหน้าที่ช่วยเหลือคนที่ถูก BS หรือการเหยียด โดยตรง วิธีทำงานกับคนที่ชอบเหยียดคนอื่น 1. รักษาระยะห่าง เรื่องแย่ๆ มันมีมากมายถมเถจนแทบอยากจะทรุด แต่ไม่ว่าคุณจะซวย ถึงขั้นโดนมอบหมายงานให้ทำ กับคนที่ไม่อยากแม้กระทั่งอยู่ใกล้ๆ แค่ไหน ก็ต้องมีการรับมือที่ดี หาทางออกเพื่อประคองความสัมพันธ์ในงานที่ตัวเองรับผิดชอบให้ดี การรักษาระยะห่าง จึงเป็นเรื่องหลักที่ช่วยให้ สมองรู้สึกปลอดภัยมากขึ้น เพราะมีงานวิจัยว่า การรักษาระยะห่างที่ 25 ฟุต (7.6 เมตร) สามารถช่วยให้หลุดพ้นจากอาการเหยียด หรือเกลียดได้ เช่นเดียวกับการหลับตา ไม่ว่าจะใกล้แค่ไหน แต่ช่างปะไร เพราะไม่เห็นอะไรซะอย่าง 2. ทำใจให้เป็นกลาง ปล่อยวางเข้าไว้ คนเหล่านี้ มักจะมีรสนิยมแปลกๆ ที่ชอบเห็นความเดือดร้อน หัวเราะเยาะในขณะที่คนอื่นกำลังตกที่นั่งลำบาก ยิ่งดิ้นทุรนทุรายมากเท่าไหร่ยิ่งดี วิธีรับมือที่ดีที่สุดไม่ใช่การนิ่งเฉย แต่เป็นการละเลย สิ่งไร้สาระที่อยู่ตรงหน้าให้มากที่สุด พูดคุยให้น้อย ติดต่อกันเฉพาะเหตุจำเป็น ในส่วนของงาน (หลีกเลี่ยงการคุยงานโดยผ่านช่องแชท) เพราะอาจทำให้เกิดความไม่เข้าใจกันในเจตนา ที่จะสื่อออกไป และอาจกระทบต่องานได้ นอกนั้นหลังเลิกงานก็มองเป็นอากาศธาตุ ปลิวไปเหมือนกับทานอสดีดนิ้วได้เลยจ้า 3. อย่าวู่วาม มันก็แปลกดีนะที่จะบอกว่า เกลียดใครต้องใช้เวลา ไม่ว่าพฤติกรรมแย่ๆ ที่เราเจอจะเป็นวันนี้ หรืออาทิตย์ก่อนก็ตาม ปล่อยให้มันผ่านไปทำเป็นหูทวนลม สงบจิต สงบใจทำงานที่ได้รับมอบหมายให้มีประสิทธิภาพมากที่สุด แล้วเก็บข้อมูลทุกอย่างไว้เป็นหลักฐานอย่างดี หลังจากนั้น ก็รวบรวมพรรคพวกให้เยอะๆ เอาจำนวนเข้าว่า อย่างน้อยจะได้ไม่พลาด หากงูพิษแว้งกัดขึ้นมาจะได้ไหวตัวทัน 4. เปิดใจคุยแบบไร้อคติ หรือจริงๆ แล้ว เขาอาจจะกลายเป็นเพื่อนร่วมงานที่ดีคนหนึ่งก็เป็นได้ สังเกตง่ายๆ คนเหล่านี้ชอบที่จะเป็นจุดสนใจ และอยากให้ทุกคนยอมรับ แต่มาพลาดเอาตรงเลือกใช้วิธีผิดๆ ในการเข้าหาคน จนติดเป็นนิสัย แต่กลับกัน ถ้าใครที่เป็นเพื่อนหรือถูกยอมรับโดยคนที่มีนิสัยแปลกๆ เหล่านี้ ก็จะไม่มีท่าที หรือแสดงพฤติกรรมแย่ๆ กับคนคนนั้นอีก แรกๆ ก็อาจจะทำใจลำบากหน่อย คิดซะว่าทำความรู้จักเพื่อนใหม่ก็แล้วกันนะ อาจจะช่วยให้อะไรๆ ในสถานที่ทำงานเปลี่ยนไปในทางที่ดีขึ้นได้ อย่างไรก็ตาม แม้ว่าความเท่าเทียมอาจจะทำให้เกิดขึ้นจริงได้ยาก แต่อย่างน้อยก็ไม่ควรปล่อยให้ในสังคมมีการเหยียดเกิดขึ้นจนเกิดผลกระทบต่าง ๆ ตามมา อ้างอิง: iSTRONG Mental health, fwd ,โรงพยาบาลมนารมย์, BBC, NZ Business, The Story Exchange แหล่งที่มาข่าวต้นฉบับกรุงเทพธุรกิจhttps://www.bangkokbiznews.com/health/labour/1119838

อ่านรายละเอียดเพิ่มเติม